چه چیزی قیمت یک بیت کوین را تعیین می‌کند؟
دوره بنیادین ارزهای دیجیتال - جلسه دوازدهم
چه چیزی قیمت یک بیت کوین را تعیین می‌کند؟
بیت کوین یک رمز ارز می‌باشد که در سال 2009 توسط Satoshi Nakamoto ایجاد شده است. معاملات در شبکه بلاک چین که مانند یک دفتر ثبت کل می‌باشد، ثبت می‌شود که تاریخ معامله را برای هر واحد نشان می‌دهد و برای اثبات مالکیت استفاده می‌شود.
خرید بیت کوین با خرید سهام یا اوراق قرضه متفاوت است زیرا بیت کوین یک شرکت سهامی نیست. در نتیجه، هیچ ترازنامه مالی برای بررسی وضعیت بیت کوین وجود ندارد و برخلاف سرمایه‌گذاری در ارزهای سنتی، بیت کوین توسط هیچ بانک مرکزی‌ای صادر نمی‌شود یا از طرف هیچ‌دولتی حمایت نمی‌شود. بنابراین سیاست پولی، نرخ تورم و اندازه‌گیری‌های رشد اقتصادی که به‌طور معمول بر ارزش ارز تأثیر می‌گذارد، در بازار بیت کوین کاربردی ندارند. قیمت بیت کوین تحت تأثیر عوامل زیر می‌باشد:
- عرضه و تقاضای بیت کوین در بازار
- هزینه تولید بیت کوین از طریق فرآیند استخراج
- جوایز صادرشده به ماینرهای بیت کوین برای تایید تراکنش‌ها و افزودن این تراکنش‌ها در بلاک‌هایی به شبکه بلاک چین
- تعداد رمز ارزهای رقیب
- صرافی‌هایی که در آن تجارت می‌شود
- مقررات حاکم بر فروش آن
- قوانین کنترل داخلی آن
نکات کلیدی قیمت یک بیت کوین
- خرید بیت کوین با خرید سهام یا اوراق قرضه متفاوت است زیرا بیت کوین یک شرکت سهامی نیست. در نتیجه هیچ ترازنامه مالی برای بررسی وجود ندارد.
- برخلاف سرمایه‌گذاری در ارزهای سنتی، بیت کوین توسط یک بانک مرکزی صادر نمی‌شود و یا توسط دولت حمایت نمی‌شود، بنابراین سیاست پولی، نرخ تورم و اندازه‌گیری رشد اقتصادی که به‌طور معمول بر ارزش ارز تأثیر می‌گذارد، در مورد بیت کوین کاربردی ندارند.
- قیمت‌گذاری بیت کوین تحت تأثیر عواملی مانند عرضه و تقاضا، تعداد رمز ارزهای رقیب و صرافی‌هایی که در آن مبادله می‌شود، می‌باشد.
برای دیدن جلسه آموزشی قبلی لینک را دنبال نمایید.
برای دیدن جلسه آموزشی بعدی لینک را دنبال نمایید.
عرضه و تقاضا در قیمت یک بیت کوین
کشورهایی که نرخ ارز ثابت ندارند، با تنظیم نرخ سود بانکی، تغییر در میزان پشتوانه مالی بانک مرکزی یا مشارکت در معاملات بازار آزاد، می‌توانند تا حدودی مقدار ارز در گردش را کنترل کنند. با این گزینه‌ها، یک بانک مرکزی می‌تواند به‌طور بالقوه بر نرخ ارز تأثیر بگذارد.
عرضه بیت کوین از دو طریق متفاوت تحت تأثیر قرار می‌گیرد:
پروتکل بیت کوین
اول، پروتکل بیت کوین اجازه می‌دهد تا بیت کوین‌های جدید با نرخ ثابت ایجاد شوند. بیت کوین‌های جدید وقتی وارد بازار می‌شوند که ماینرها معاملات را پردازش می‌کنند و سرعتی که در آن کوین‌های جدید تولید می‌شوند به نحوی طراحی شده است که به‌مرور زمان کاهش یابد. نکته مهم اینکه رشد عرضه بیت کوین‌های جدید از 9.6٪ (2016)، به 4.4٪ (2017) و به 0.4٪ (2018) کاهش یافته است. این قضیه می‌تواند سناریوهایی را ایجاد کند که در آن رشد تقاضا برای بیت کوین با سرعتی بیشتر از رشد عرضه، افزایش یابد و این باعث بالا رفتن قیمت می‌شود. کاهش سرعت تولید بیت کوین به‌دلیل نصف شدن جایزه ارائه‌شده به ماینرهای بیت کوین است (فرایند Halving) و می‌توان آن را به‌عنوان تورم مصنوعی برای اکوسیستم رمز ارزها در نظر گرفت.
عرضه بیت کوین، ممکن است، تحت تأثیر تعداد بیت کوین‌های مجاز باشد
دوم، عرضه بیت کوین، ممکن است، تحت تأثیر تعداد بیت کوین‌های مجاز باشد. این تعداد روی 21 میلیون بسته شده است، با رسیدن به این تعداد، فعالیت‌های ماینرها دیگر باعث ایجاد بیت کوین‌های جدید نخواهد شد. به‌عنوان مثال عرضه بیت کوین در دسامبر 2019 با رسیدن به 1.18 میلیون معادل 2.86٪ از میزان کل بیت کوین‌های ممکن را فراهم نمود. هنگامی که 21 میلیون بیت کوین تولید شده در گردش باشند، قیمت‌ها به این بستگی خواهد داشت که آیا بیت کوین کاربردی (قابل‌استفاده در معاملات) قانونی و مورد تقاضا می‌باشد. که این امر به میزان محبوبیت سایر رمز ارزها وابسته است. در چنین شرایطی مکانیزم تورم مصنوعی ناشی از نصف شدن سود ارائه شده به ماینرهای بیت کوین، دیگر تأثیری در قیمت این رمز ارز نخواهد داشت. با این حال، با نرخ فعلی تعدیل سود ماینرها، قرار نیست که آخرین بیت کوین حدوداً تا قبل از سال 2140 استخراج شود.
رقابت در قیمت یک بیت کوین
در حالی که بیت کوین ممکن است مشهورترین رمز ارز باشد، صدها توکن دیگر برای جلب توجه کاربران خودنمایی می‌کنند. اگرچه بیت کوین هنوز هم با توجه به سهم بازار مطرح‌ترین رمز ارز می‌باشد، آلت کوین های دیگری از جمله اتر (ETH)، ریپل (XRP)، بیت کوین کش (BCH)، لایت کوین (LTC) و ایاس (EOS) در ژانویه سال 2020 از نزدیکترین رقبای بیت کوین بوده‌اند. علاوه بر این، عرضه اولیه سکه جدید (initial coin offerings/ICO) به دلیل وجود موانع نسبتاً کمی برای ورود، بسیار محتمل است. این میدان شلوغ خبر خوبی برای سرمایه‌گذاران است زیرا رقابت گسترده باعث کاهش قیمت‌ها می‌شود. خوشبختانه بیت کوین به دلیل شناخته شده بودن، برگ برنده‌ای نسبت به رقبا دارد.
هزینه تولید قیمت یک بیت کوین
اگر چه بیت کوین‌ها ارزهایی مجازی هستند، ولی با این وجود محصولاتی تولیدی هستند که هزینه واقعی تولید را متحمل می‌شوند. تاکنون مصرف برق یکی از مهمترین عوامل است.
استخراج بیت کوین همان طور که از نام آن پیداست، محصول یک مسئله پیچیده ریاضی رمزنگاری شده است که تمام ماینرها برای حل آن رقابت می‌کنند. اولین کسی که این کار را انجام دهد، با بلوکی از بیت کوین‌های تازه استخراج شده و هرگونه حق‌العمل تراکنشی که از آخرین بلوک جمع شده است، جایزه می‌گیرد. آنچه در مورد تولید بیت کوین بی‌نظیر است این است که برخلاف سایر کالاهای تولیدی، الگوریتم بیت کوین اجازه می‌دهد فقط یک بلوک بیت کوین به‌طور متوسط هر ده دقیقه یک‌بار پیدا شود. این بدان معناست که هر چه تولیدکنندگان بیشتری (ماینرها) برای حل مسئله ریاضی تولید بیت کوین در رقابت شرکت کنند، برای حفظ آن فاصله ده دقیقه‌ای، حل این مسئله را دشوارتر و در نتیجه گران‌تر می‌کنند. تحقیقات نشان داده است که در واقع قیمت بازار بیت کوین ارتباط نزدیکی با هزینه حاشیه تولید آن دارد.
تأثیر در دسترس بودن در صرافی‌ها در قیمت یک بیت کوین
همان طور که سرمایه‌گذاران سهام خود را براساس شاخص‌هایی مانند NYSE ، Nasdaq و FTSE معامله می‌کنند، سرمایه‌گذاران رمز ارزها، این دارایی‌های رمزنگاری شده را بر روی Coinbase ، GDAX و سایر صرافی‌های رمز ارزها معامله می‌کنند. مثل صرافی‌های ارزهای سنتی، این پلتفورم‌ها به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد تا هر جفت رمز ارز/ ارز (مانند BTC / USD یا بیت کوین / دلار آمریکا) را معامله کنند.
مقررات و موضوعات حقوقی قیمت یک بیت کوین
افزایش سریع محبوبیت بیت کوین و سایر رمز ارزها باعث اختلاف نظر بین قانون‌گذاران درباره نحوه طبقه‌بندی چنین دارایی‌های دیجیتالی شده است. در حالی که کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) رمز ارزها را به‌عنوان اوراق بهادار طبقه‌بندی می‌کند، کمیسیون معاملات آتی کالا (CFTC) بیت کوین را یک کالا می‌داند. این سردرگمی که کدام مرجع قانونی قوانین را برای رمز ارزها تنظیم می‌کند، موجبات عدم اطمینان را ایجاد کرده است. علی‌رغم اینکه ارزش این بازار روزبه‌روز در حال افزایش می‌باشد. علاوه بر این، بازار شاهد حضور بسیاری از محصولات مالی است که از بیت کوین به‌عنوان دارایی اساسی استفاده می‌کنند، مانند صندوق‌های قابل معامله (ETF)، معاملات آتی (Future) و سایر مشتقات.
این موضوع یعنی حضور بیت کوین در محصولات مالی مختلف، می‌تواند از دو طریق قیمت‌ها را تحت تأثیر قرار دهد. اول، دسترسی بیت کوین را برای سرمایه‌گذاران که قادر به خرید بیت کوین واقعی نیستند، فراهم می‌کند، بنابراین تقاضا را افزایش می‌دهد. دوم، این امر می‌تواند نوسانات قیمت را کاهش دهد. به این طریق که به مؤسسات سرمایه‌گذار که معتقدند معاملات آتی بیت کوین بیش از حد یا کمتر از حد ارزش‌گذاری شده است، اجازه دهد تا از منابع قابل توجه خود استفاده کنند و قراردادهایی ببندند که قیمت بیت کوین در جهت مخالف حرکت خواهد کرد. و در صورت درست بودن این پیش‌بینی‌ها، سود خوبی به‌دست آورند. توجه شود که ارزش یک قرارداد فیوچرز بیت کوین در صرافی CME شامل 5 بیت کوین می‌باشد و هزینه بستن این قرارداد 20% قیمت واقعی بیت کوین‌ها می‌باشد. این موضوع باعث می‌شود سرمایه‌گذاران با سرمایه کم نیز به‌راحتی سهم خوبی در بازار داشته باشند و به رقابت با افراد یا مؤسساتی بپردازند که با اعمال نادرست مثل احتکار و تقلب درصدد تغییر قیمت‌ها به نفع خود می‌باشند. به‌عنوان مثال، فرض کنید یک شخص یا مؤسسه مالی که مثلاً 500 میلیون دلار در بازار فیوچرز و آپشنز بیت کوین سرمایه‌گذاری کرده و مؤعد سررسید این قراردادها نزدیک است و این شخص یا مؤسسه با قیمت‌های فعلی در ضرر می‌باشد، بخواهد با تزریق صدمیلیون دلار در بازار بیت کوین قیمت‌ها را به‌صورت مصنوعی بالا ببرد و سرمایه‌گذاری 500 میلیون دلاری خود را به سود برساند. اگر معاملات فیوچرز و آپشنز وجود نداشته باشد که افراد با سرمایه کم با استفاده از اهرم بتوانند قدرتی برابر این سرمایه‌گذاران کلان داشته باشند، این‌گونه مؤسسات به‌راحتی به اهداف نادرست خود می‌رسند و بازار را در جهت خواسته‌های خود حرکت می‌دهند. اما مثلاً با وجود بازار فیوچرزی که اجازه بستن معامله با اهرم 100 را به مشتری‌ها می‌دهد، صد معامله‌گر خرد، هر کدام با سرمایه ده هزار دلاری قدرتی برابر این مؤسسه بزرگ دارند و به‌راحتی می‌توانند نقشه این مؤسسه را نقش بر آب کنند.
انشعابات (Forks) و ثبات قوانین قیمت یک بیت کوین
از آنجا که بیت کوین توسط یک مرجع مرکزی اداره نمی‌شود، در پردازش تراکنش‌ها و تأمین امنیت شبکه بلاک چین به توسعه‌دهندگان و ماینرها متکی می‌باشد. تغییرات در نرم‌افزار شبکه بیت کوین با موافقت عمومی تمام ذی‌نفعان انجام می‌شود، که معمولاً باعث مستأصل شدن جامعه بیت کوین می‌شود، زیرا رفع مشکلات اساسی نیاز به مدت‌زمان طولانی دارد. موضوع مقیاس‌پذیری (scalability) همواره یک مسأله دشوار بوده است. تعداد معاملات قابل‌پردازش بستگی به‌اندازه بلوک‌ها دارد و در حال حاضر نرم‌افزار بیت کوین فقط قادر به پردازش تقریباً سه معامله در ثانیه است. اگر چه زمانی که تقاضای کمی برای رمز ارزها وجود داشت، این نگرانی مطرح نبود، ولی هم‌اکنون بسیاری دلواپس این هستند که سرعت کند تراکنش‌ها باعث شود سرمایه‌گذاران به سمت سایر رمز ارزها با سرعت تراکنش بالاتر سوق پیدا کنند.
افراد مختلف در جامعه بیت کوین، درباره بهترین روش برای افزایش تعداد تراکنش‌ها، نظرات متفاوتی دارند. تغییر در قوانین حاکم بر استفاده از نرم‌افزار جاری بیت کوین “forks” نامیده می‌شود. سافت فورک به تغییراتی مربوط می‌شوند که منجر به ایجاد رمز ارزهای جدید نمی‌شوند، در حالی که تغییرات نرم‌افزاری هاردفورک منجر به تولید رمز ارز جدید می‌شوند. نمونه‌هایی از “hard forks” بیت کوین به ایجاد رمز ارزهای بیت کوین کش و بیت کوین گولد منجر شده است.