بیت کوین چیست و چه کاربردی دارد؟
دوره بنیادین ارزهای دیجیتال - جلسه ششم
بیت کوین چیست و چه کاربردی دارد؟
یک رمز ارز است که در ژانویه 2009 در پی سقوط بازار املاک که خود عامل بحران اقتصادی بود به وجود آمد. ایده‌های این رمز ارز توسط شخصی ناشناس با نام مستعار “ساتوشی ناکاموتو” ایجاد شد. هویت این شخص تا به امروز مخفی مانده است. بیت کوین به شما پیشنهاد انتقال ارزها در سراسر دنیا را با کارمزدی بسیار پایین ارائه می‌دهد. کارمزد این نوع انتقال، از روش‌های معمول انتقال آنلاین ارزها کمتر می‌باشد.
بیت کوین برخلاف سایر ارزها که هر یک توسط دولتی اداره می‌شود غیرمتمرکز است و هیچ کشوری نمی‌تواند ادعای تسلط کامل بر این شبکه را داشته باشد و یا تصمیم‌گیری‌ای برای آن انجام دهد. هیچ بیت کوینی به‌صورت فیزیکی وجود ندارد، تنها زیرحساب‌ها هستند که به‌صورت دفتر کل و شفاف در دسترس همه مردم قرار دارد. برای پردازش این حجم عظیم از اطلاعات و تراکنش‌های مالی، نیازمند قدرت پردازشی بسیار زیادی برای شبکه بیت کوین می‌باشیم. بیت کوین توسط دولت‌ها و قدرت‌های مرکزی پشتیبانی نمی‌شود، به همین سبب است که دولت‌ها بیت کوین را به‌عنوان یک کالای رسمی و با ارزش محسوب نمی‌کنند.
با وجود اینکه بیت کوین یک پول رایج و قانونی نمی‌باشد، نمودارهای بیت کوین در بین معامله‌گران از طرفداران زیادی برخوردار است، و بیت کوین خود سبب به‌وجود آمدن چندین رمز ارز دیگر تحت عنوان “آلت کوین” (ALTCOIN) شده است. به هر رمز ارزی به غیر از بیت کوین، آلت کوین گفته می‌شود.
نکات کلیدی:
- بیت کوین بزرگ‌ترین رمز ارز از لحاظ حجم معاملات در بازار است. این رمز ارز در سال 2009 عرضه شده است.
- برخلاف ارزهای رسمی، ساخت، توزیع، معامله و ذخیره بیت کوین‌ها همگی توسط یک شبکه غیرمتمرکز تخت عنوان Block Chain انجام می‌شود.
- بیت کوین به‌عنوان اولین رمز ارزی که توانست تقاضای بازار را تأمین کند، موفقیت‌های زیادی به‌دست آورد. بیت کوین خود به‌عنوان یک مرجع در پروژه‌های مشابه در فضای بلاک چین در نظر گرفته می‌شود.
برای دیدن جلسه آموزشی قبلی لینک را دنبال نمایید.
برای دیدن جلسه آموزشی بعدی لینک را دنبال نمایید.
بیشتر بدانید...
بیت کوین شامل مجموعه‌ای از کامپیوترهاست که به آنها “گره” گفته می‌شود. این کامپیوترها کدهای بیت کوین را اجرا کرده و آنها را در فضایی به نام بلاک چین ذخیره می‌کنند. بلاک چین‌ها را می‌توان به‌صورت مجموعه‌ای از بلوک‌های مکعبی شکل در نظر گرفت که در هر یک از آنها مجموعه‌ای از معاملات ذخیره شده است.
از آنجایی که تعداد بسیار زیادی از کامپیوترها به‌صورت هم‌زمان در حال اجرای این کدها و ذخیره‌سازی کردن آنها در بلاک چین‌ها هستند و همان‌طور که اشاره کردیم، همه افراد چه کسانی که گره‌ها را در اختیار دارند و چه افراد معمولی نیز می‌توانند به اطلاعات تراکنش‌ها به‌صورت شفاف و فیلترنشده دسترسی داشته باشند، پس می‌توان این نکته را بیان کرد که امکان تقلب در این شبکه در حدود صفر درصد می‌باشد.
برای انجام هرگونه اقدام خراب‌کارانه در این شبکه، شخص یا شرکت باید بتواند 51% از قدرت پردازشی کامپیوترهای بیت کوینی را در اختیار بگیرد. بیت کوین در حال حاضر بیش از 10000 گره پردازشی دارد و تعداد این عدد نیز هر لحظه در حال افزایش است، این موضوع احتمال وقوع چنین حملاتی را بیش از پیش کاهش می‌دهد.
حتی اگر حمله‌ای به شبکه صورت بگیرد، گره‌های بیت کوین یا افرادی که با کامپیوترهایشان در شبکه بیت کوین فعالیت می‌کنند، یک عملیات فورک به یک بلاک چین جدید را انجام می‌دهند، بدین ترتیب حمله بی‌اثر شده و چیزی به مهاجمان نمی‌رسد.
فورک Fork : به یک سری تغییرات مانند اضافه کردن ویژگی‌های جدید، ایجاد لایه‌های امنیتی، رفع باگ‌های شبکه و غیره گفته می‌شود که خود به دو دسته سخت و نرم Hard Fork و Soft Fork تقسیم می‌شوند.
بیت کوین یک نوع رمز ارز است. صورت‌حساب‌های بیت کوین در توکن‌هایی به‌صورت کلیدهای عمومی و خصوصی نگهداری می‌شوند توکن به وسایل سخت‌افزاریِ امنیتی کوچکی گفته می‌شود که در اختیار کاربران یک شبکه قرار می‌گیرد تا با متصل کردن آنها به دستگاه‌شان، هویت‌شان شناسایی و تأیید شود این کلیدها خود شامل رشته‌ای طولانی از اعداد و حروف هستند که از طریق الگوریتم‌های رمزنگاری پیچیده‌ای به یکدیگر متصل شده‌اند.
کلید عمومی که می‌توان آن را با شماره‌حساب بانکی قیاس کرد به‌عنوان یک آدرس در سراسر شبکه و در کل جهان منتشر می‌شود و اشخاص می‌توانند به آن کلید عمومی، بیت کوین ارسال کنند و کلید خصوصی که می‌توان آنرا با رمزکارت‌های بانکی قیاس کرد نیز به‌عنوان یک عامل حفاظتی برای محافظت از حساب بیت کوین فرد و انتقالات مجاز بیت کوین استفاده می‌شود.
کلیدهای بیت کوینی را نباید با کیف پول‌های بیت کوین (Bitcoin Wallets) اشتباه بگیریم. کیف پول بیت کوین یک سخت‌افزار یا یک نرم‌افزار است که معاملات بیت کوین را تسهیل کرده و اجازه ردیابی مالکیت کوین‌ها را به افراد می‌دهد.
البته واژه Wallet (کیف پول) کمی با طبیعت بیت کوین در تضاد است. زیرا که بیت کوین به‌طور ذاتی غیرمتمرکز است و برخلاف مفهوم واژه “کیف پول” در یک نقطه ذخیره‌سازی نمی‌گردد و به‌صورت غیرمتمرکز در شبکه بلاک چین می‌باشد. با استناد به بنیاد رسمی بیت کوین، واژه Bitcoin با B بزرگ زمانی استفاده می‌شود که ما قصد اشاره به مفهوم یا موجودیت بیت کوین را داریم، در حالی که واژه bitcoin با b کوچک زمانی استفاده می‌شود که قصد اشاره به مقداری مشخص از این رمز ارز را داریم. واژه جمع بیت کوین را نیز به هر دو صورت bitcoin یا bitcoins می‌نویسند. بیت کوین به‌صورت عمومی با سه حرفی BTC مخفف می‌کنند.
بیت کوین یکی از اولین رمز ارزهایی است که از سیستم peer to peer استفاده می‌کند. در این سیستم مجازی، اطلاعات بین دو فرد و بدون دخالت هیچ‌گونه قدرت و دولت مرکزی اتفاق می‌افتد.
استفاده از این سیستم باعث تسهیل پرداخت‌های آنی می‌شود. افراد و کامپیوترهایی که در شبکه بیت کوین به‌عنوان “واحدهای پردازش اطلاعات” مشغول به فعالیت هستند را گره (Node) و یا ماینر (Miner، با معنی تحت لفظی معدن کار می‌نامند. ماینرها افرادی هستند که در قبال انجام محاسبات مربوط به شبکه بیت کوین، جایزه‌هایی را به‌شکل آزاد شدن مقادیری از بیت کوین یا دریافت مبلغی در قالب بیت کوین برای حق‌الزحمه فعالیت‌هایشان دریافت می‌کنند. ماینرها را می‌توان به نیروهایی غیرمتمرکز تشبیه کرد که در تلاش برای هر چه معتبرتر کردن شبکه بیت کوین هستند.بیت کوین‌های جدید با اندازه‌ای یکسان برای ماینرها آزاد می‌شوند. البته نکته مهمی که باید در نظر داشت این است که نرخ آزادسازی این بیت کوین‌ها به‌طور مرتب در حال کاهش است.
یعنی هر بار مدت‌زمان بیشتری و تعداد محاسبات بیشتری باید انجام شود تا ماینر بتواند به بیت کوین‌های جدید دسترسی پیدا کند. زیرا که تعداد کل بیت کوین‌های موجود استخراج شده و نشده برابر با 21 میلیون واحد است. استخراج بیت کوین
در حال حاضر، تنها 3 میلیون بیت کوین دیگر استخراج نشده‌اند. بیت کوین و رمز ارزهایی که با پروسه‌ای مشابه ساخته می‌شوند، یک مزیت نسبت به ارزهای رسمی دولت‌ها دارند، و آن اینکه تعداد آنها برخلاف ارزهای دولتی در طی زمان از حدی زیادتر نمی‌شود.
استخراج بیت کوین پروسه‌ای است که در طی آن مقادیری از بیت کوین وارد چرخه خریدوفروش می‌شود. برای استخراج، کامپیوترها زمان زیادی را صرف حل کردن مسائل و پازل‌های ریاضیاتی بسیار پیچیده و مفهومی می‌کنند تا بتوانند یک بلوک جدید را کشف کنند، بلوکی که پس از کشف شدن به شبکه بیت کوین می‌پیوندد.
در حین کشف بلوک‌ها، اطلاعات مربوطه در بلاک چین ثبت شده و همان طور که بالاتر اشاره شد، همه از کشف شدن این بلوک جدید با خبر می‌شوند.
در مشارکتی که این ماینرها در شبکه بلاک چین دارند، ماینرها کارهایی مثل ثبت و تأیید نقل‌وانتقالات در شبکه بلاک چین را انجام می‌دهند، یعنی ماینرها همان کارهای بانکی را اما به‌صورت غیرمتمرکز انجام می‌دهند.
در ازای اضافه شدن این بلوک جدید به شبکه بلاک چین، ماینرها تعداد کمی بیت کوین را به‌عنوان هدیه دریافت می‌کنند. میزان این جایزه نیز به‌ازای کشف هر 210000 بلوک نصف می‌شود. در سال 2009 که بیت کوین به‌تازگی معرفی شده بود، پاداش کشف به‌ازای هر بلاک 50 بیت کوین بود. این مبلغ در حال حاضر 6.25 بیت کوین است. به نصف شدن جایزه کشف بلوک‌های جدید به اصطلاح Halving می‌گویند.
تعداد زیادی از سخت‌افزارها را می‌توان برای پروسه استخراج استفاده کرد، اما یک سری از این سخت‌افزارها کارایی بهتر و سرعتی بالاتر در حل معادلات مربوطه و کشف بلاک‌های جدید دارند. چیپ‌های خاصی به نام مدارهای مجتمع ویژه کاربردی (ASIC: Application Specific Integrated Circuits) یک دسته از چیپست‌های کامپیوتری مؤثر در کنار “واحدهای پردازش گرافیکی Graphic Processing Units ” هستند که می‌توانند کارایی بالاتری را در قیاس با سایر سخت‌افزارها داشته باشند. به این سخت‌افزارهایی که به‌صورت اختصاصی برای عملیات استخراج طراحی شده‌اند “تجهیزات استخراج Mining Rigs” می‌گویند.
ماینرهای USB بیت کوین چگونه کار می کند؟
یک بیت کوین را می‌توان تا هشت رقم اعشار تقسیم نمود (صدمیلیونیوم یک بیت کوین). به کوچک‌ترین واحد از این رمز ارز، یعنی یک صدمیلیونیوم بیت کوین، یک ساتوشی گفته می‌شود. بیت کوین را می‌توان حتی به واحدهایی ریزتر نیز تقسیم نمود، البته زمانی که این عمل لازم باشد و ماینرها نیز با انجام این عمل موافقت خود را اعلام کنند.
آغاز بیت کوین چگونه بود؟
18 آگوست 2008: سایتی تحت عنوان bitcoin.org ثبت شد. حداقل تا به امروز این دامنه با پروتکل WhoisGuard Protected محافظت می‌شود. این بدین معنی است که هیچ‌کس از اطلاعات ثبت‌کننده این دامنه در اینترنت خبر ندارد.
31 اکتبر 2008: یک شخص یا یک گروه تحت عنوان ساتوشی ناکاموتو، یک اعلامیه در وب‌سایت metzdowd.com منتشر می‌کند. در متن این اعلامیه به Peer to Peer بودن این سیستم و عدم حضور هیچ‌گونه طرف سوم در این پروژه اشاره شده است.
3 ژانویه 2009: اولین بلوک بیت کوین استخراج شد. نام این بلوک، بلوک شماره صفر بود. از این بلوک به‌عنوان “بلوک پیدایش” نیز یاد می‌شود. در متن مرتبط با آن تاریخ نیز آمده است: “صدراعظم آماده انجام دومین کمک مالی خود برای بانک‌ها است.” از این مطلب چنین استنباط می‌شود که اولین بلوک در آن تاریخ یا بعد از آن استخراج شده است. هرچند که این جمله دارای بارهای سیاسی نیز بوده است.
8 ژانویه 2009: اولین نسخه از نرم‌افزار بیت کوین در لیست ایمیل کریپتوگرافی معرفی می‌شود.
9 ژانویه 2009: بلاک شماره 1 استخراج می‌گردد، و استخراج بیت کوین‌ها با جدیت بیشتری دنبال می‌شود.
هیچ‌کس خبر ندارد که چه کسی بیت کوین را اختراع کرده است. نام ساتوشی ناکاموتو نیز به یک شخص یا جمعی از افراد که در سال 2008 اساسنامه و در سال 2009 اولین نسخه از نرم‌افزار بیت کوین را منتشر کردند مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در طی این سال‌ها، افراد بسیاری ادعا کرده‌اند که آنها ساتوشی ناکاموتوی معروف می‌باشند. تعدادی نیز ادعا کرده‌اند که این فرد مرموز را می‌شناسند، اما تا به امروز هنوز هویت واقعی شخص ساتوشی ناکاموتو مشخص نشده است.
قبل از ساتوشی
هر چند که رسانه‌ها ساتوشی ناکاموتو را شخصیتی منزوی، نابغه و مبهم معرفی کرده‌اند که بیت کوین را از هیچ خلق کرد، اما باید در نظر داشته باشیم که چنین اختراعات عظیمی هیچ‌گاه خلق‌الساعه به وجود نیامده‌اند. همه کشف‌های برجسته دنیای علم، دارای یک سابقه تحقیقاتی در خور بوده‌اند. برای بیت کوین می‌توان از پیشینیان زیر نام برد:
- هَش کَش از آدام بَک (Hashcash) که در سال 1997 معرفی شد.
- B – Money از وِی دای.
- Bit gold از نیک زابو.
- Reusable Proof of Work هال فینی.
هَش چیست؟ در نامه سفید (Whitepaper) بیت کوین، به‌طور مستقیم به Hashcash و B – Money اشاره شده است. حتی بسیاری از افراد فکر می‌کنند که تیمی متشکل از افراد نامبرده به همراه دیگر افراد خبره در توسعه و معرفی بیت کوین نقش مستقیمی داشته‌اند. این موضوع تا امروز تأییدنشده باقی مانده است.
برای چه ساتوشی ناشناس مانده است؟
می‌توان یک سری انگیزه را در مخفی ماندن هویت خالق یا خالقان بیت کوین مدنظر قرار داد. اولین مورد حریم خصوصی است. از آنجایی که این رمز ارز هر روز در دنیا محبوب‌تر می‌شود، ساتوشی ناکاموتو مرکز توجه بسیاری از مردم، رسانه‌ها و دولت‌ها می‌شد.
یک دلیل دیگر را می‌توان در قابلیت‌های بیت کوین برای ایجاد اختلال در شبکه بانکی و سیستم‌های ارزی عنوان داشت. اگر این ارز مورد اقبال عده کثیری قرار گیرد، می‌تواند از بسیاری سیستم‌های مالی دولتی پیشی بگیرد. این موضوعات می‌توانست موجب اقدامات قانونی و رسمی دولت‌ها بر علیه خالق بیت کوین باشد.
یک دلیل دیگر نیز امنیت است. تنها در سال 2009، 32489 بلوک استخراج شد، کل بیت کوین‌هایی که در سال 2009 با نرخ هر بلوک 50 بیت کوین به ماینرها پرداخت شد به‌انداره 1624500 بیت کوین بود. این مقدار بیت کوین در تاریخ 25 اکتبر 2019، 13.9 میلیون دلار ارزش داشت.
ساتوشی و احتمالاً تعدادی دیگر، استخراج‌های زیادی را طی سال 2009 انجام دادند و مقدار زیادی از بیت کوین‌های استخراج شده را ذخیره نموده‌اند.
شخصی با این حجم از ثروت می‌تواند به‌آسانی طعمه‌ای برای جنایت‌کاران قرار گیرد. به‌خصوص با توجه به این نکته که بیت کوین بیشتر شبیه به پول است نه سهام. البته ساتوشی از قبل به فکر این موارد بوده و به همین علت است که تمامی معاملات را به‌صورت قابل‌ردیابی کُدنویسی کرده است. هر چند با تمامی این موراد نیز، برای دور بودن از هرگونه تهدید، بهتر است که هویت او مخفی بماند.
دریافت بیت کوین به‌عنوان پرداختی
افراد می‌توانند از بیت کوین‌ها به‌عنوان ابزاری برای پرداخت‌ها استفاده کنند. اگر شما یک مغازه مصالح‌فروشی هم داشته باشید، کافی است با نصب علامت “بیت کوین پذیرفته می‌شود” از مشتریان خود بیت کوین دریافت کنید. بسیاری از مشتریان‌تان نیز از این ایده شما استقبال خواهند کرد. تراکنش مالی بیت کوین را می‌توان با بهره‌گیری از پایانه‌های سخت‌افزاری مخصوص یا استفاده از شماره حساب‌تان (یا همان کلید عمومی) انجام داد. یک کسب‌وکار آنلاین نیز می‌تواند به‌سادگی و با اضافه کردن درگاه پرداخت بیت کوین برای مشتریان خود، به‌ازای محصولات یا خدماتی که ارائه می‌دهد بیت کوین دریافت نماید.
کار کردن به‌ازای بیت کوین
افرادی که خودشان کار می‌کنند نیز می‌توانند دریافتی‌های خودشان را به واحد بیت کوین داشته باشند. سایت‌هایی در اینترنت وجود دارد که مؤسس آنها به‌ازای خدماتی که ارائه می‌دهد درخواست بیت کوین می‌کنند. از این وب‌سایت‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- Cryptogrind.com سایتی است که بسیاری از افرادی که به‌دنبال کار می‌گردند و تعدادی از کارمندان تازه‌کار را گردهم آورده است.
- Cointality.com سایتی است که فریلنسرها و کارکنان پاره‌وقت را گردهم آورده و به‌ازای کارشان به آنها بیت کوین پرداخت می‌کند. البته در این سایت پرداخت‌ها با رمز ارزهایی مانند DodgeCoin یا Litecoin نیز انجام می‌شود.
- Jobs4bitcoins.com که بخشی از سایت مشهور reddit.com می‌باشد.
- Bitgigs.com
- Bitwage.com که در آن به شما پیشنهاد می‌شود درصدی از مبلغ دریافتی‌تان را با دادن شماره حساب‌تان به‌صورت بیت کوین دریافت کنید.