بازار مبادلات قراردادهای آتی
دوره مقدماتی جلسه دوازدهم
بازار مبادلات قراردادهای آتی چیست؟
بازار مبادلات قراردادهای آتی (Futures Market) یک بازار حراجی (Auction Market) می‌باشد که در آن شرکت‌کنندگان، کالاها و قراردادهای آتی را به‌منظور تحویل در یک تاریخ مشخص‌شده در آینده خریدوفروش می‌کنند. قراردادهای آتی و مشتقات قابل‌معامله در بازار بورس (Exchange Traded Derivatives) با قیمتی که در حال حاضر تعیین می‌شود طرفین را متعهد می‌کند که کالایی را در آینده مبادله کنند.
از مشهورترین بازارهای معاملات قراردادهای آتی، می‌توان به بازارهای بورس مبادلات بازرگانی نیویورک
(New York Mercantile Exchange- NYMEX)، هیئت معاملاتی کانزاس (Kansas City board of trade)، بورس مبادلات بازرگانی شیکاگو (Chicago Mercantile Exchange – CME)، هیئت مبادلات شیکاگو (Chicago Board of Trade – CboT)، هیئت معاملات قراردادهای اختیار معامله شیکاگو (Chicago Board Options Exchange – CBOE) و بازار مبادلات غلات مینیاپولیس (Minneapolis Grain Exchange) اشاره کرد.
در اصل، چنین معاملاتی توسط یک حراج باز (open outcry) انجام می‌شد و این مبادلات در مکان‌هایی خاص، مانند مراکز مالی موجود در شهرهای نیویورک، شیکاگو و لندن انجام می‌شد. در طی قرن 21، مانند بسیاری از دیگر بازارها، بازارهای مبادلات قراردادهای آتی نیز به‌صورت کامل الکترونیکی شده‌اند.
نکات کلیدی:
- بازارهای مبادلات قراردادهای آتی یک بورس مبادلاتی می‌باشد که در آن قراردادهای آتی توسط شرکت‌کنندگانی که علاقه‌مند به خرید و یا فروش این مشتقات هستند، مبادله می‌شوند.
- بازارهای معاملات آتی ایالات متحده آمریکا به‌طور گسترده توسط کمیسیون تهاتر کالاهای آتی (Commodities Futures Clearing Commission – CFTC) نظارت می‌شوند، و این قراردادها به‌صورت استاندارد شده به‌منظور مبادله شدن در این بورس‌ها عرضه می‌شوند.
- امروزه، بیشتر معاملات انجام‌شده در بازارهای قراردادهای آتی به‌صورت الکترونیکی انجام می‌شوند، که مثال‌هایی از آن‌ها می‌توان در بازارهای CME و ICE مشاهده کرد.
- برخلاف بیشتر بازارهای سهام، بازارهای مبادلات قراردادهای آتی می‌توانند به‌مدت 24 ساعت در روز به فعالیت بپردازند.
برای دیدن جلسات آموزشی قبلی لینک را دنبال نمایید.
برای دیدن جلسه آموزشی بعدی لینک را دنبال نمایید.
بیشتر بدانیم
مبانی بازارهای مبادلات قراردادهای آتی
به‌منظور درک کامل مفهوم بازارهای مبادلات قراردادهای آتی، مهم است که در ابتدا مفاهیم پایه یک قرارداد آتی را درک کنیم، این قراردادها در واقع دارایی‌هایی هستند که در این بازارها مبادله می‌شوند.
قراردادهای آتی توسط تولیدکنندگان و تأمین‌کنندگان کالاها به‌منظور جلوگیری از تأثیر نوسانات قیمت بازار بر قیمت کالاها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این تولیدکنندگان و تأمین‌کنندگان در مورد این قراردادها با سرمایه‌گذاری مذاکره می‌کنند که موافق به برعهده گرفتن ریسک و سود (Risk and Reward) یک بازار نوسانی (Volatile Market) باشند
بازارهای مبادلات قرارداد آتی (Future Markets) و یا بورس‌های مبادله‌ای قرارداد آتی (Future Exchange) بازارهایی هستند که در آنجا محصولات مالی خرید و فروش می‌شوند و با استناد به توافق انجام شده، در تاریخی از پیش تعیین‌شده در آینده و با مبلغی از پیش تعیین‌شده تحویل داده می‌شوند. بازارهای مبادلات قراردادهای آتی در حال حاضر بیش از یک بازار ساده به‌منظور بستن قراردادهای کشاورزی می‌باشند، و هم‌اکنون شامل خرید، فروش و استفاده از محصولات مالی (Financial Products) به‌منظور محافظت از قیمت دارایی‌ها در برابر نوسانات بازار (Hedging) و همچنین ارزش قراردادهای آتی در برابر نرخ بهره می‌باشند.
قراردادهای آتی را می‌توان بدون محدودیت ایجاد کرد و با ایجاد هر قرارداد آتی تعداد قراردادهای باز (Open Interest) افزایش می‌یابد. این رویه برخلاف بازار سهام می‌باشد که در آن معمولاً تعداد باشد. اندازه بازارهای مبادلات قراردادهای آتی (که معمولاً در زمانی که چشم‌انداز بازارهای نامعلوم به‌نظر می‌رسد، افزایش می‌یابد) بزرگ‌تر از بازارهای مبادلات کالاها (Commodity Markets) می‌باشد، و یک بخش کلیدی در سیستم مالی هر کشور به شمار می‌آید.
بازارهای بزرگ مبادلات قراردادهای آتی
بازارهای مبادلاتی قراردادهای آتی، مؤسسه تهاتری (Clearinghouse) خودشان را اداره می‌کنند، که با استفاده از آن‌ها، این بازارها می‌توانند از انجام معاملات در کنار پردازش دیگر معاملات کسب درآمد نمایند. برخی از بزرگ‌ترین بازارهای مبادلاتی قراردادهای آتی دارای مؤسسه تهاتری خود می‌باشند که این بازارها شامل بازار بورس بازرگانی شیکاگو Chicago Mercantile Exchange، بازار ICE و بازار Eurex می‌شود. بقیه بازارها مانند CBOE و LIFFE دارای مؤسسات تهاتری خارجی به‌منظور تسویه‌حساب معاملات می‌باشند.
بیشتر بازارهای معاملات قراردادهای آتی در کمیسیون معاملات آتی کالاها (Commodity Futures Trading Commision – CFTC) ثبت شده‌اند. این کمیسیون بدنه اصلی در ایالات متحده آمریکا به‌منظور اجرای قوانین نظارتی در بازارهای مبادله قراردادهای آتی می‌باشد. بازارهای بورس معمولاً توسط نهاد نظارتی که توسط دولت‌های کشورها تعیین گردیده است مورد نظارت قرار می‌گیرند.
نکته مهم: بازارهای مبادلات قراردادهای آتی می‌توانند هم از طریق انجام دادن مبادلات قراردادهای آتی و هم از طریق پردازش کردن دیگر مبادلات، در کنار دریافت هزینه از معامله‌گران و شرکت‌ها به‌عنوان حق عضویت و همچنین هزینه دسترسی به‌منظور انجام کسب‌وکارها، کسب درآمد نمایند.
مثال‌هایی از بازارهای معاملات قراردادهای آتی
برای مثال، اگر یک مزرعه قهوه تمام دانه‌های قهوه سبز خود را به مبلغ 8 دلار به‌ازای هر کیلوگرم به یک شرکت روستر به فروش برساند، و این شرکت روستر نیز قهوه روست شده را به‌ازای هر کیلوگرم 20 دلار به فروش برساند، و هر دوی آن‌ها نیز از این قیمت‌ها سود ببرند؛ آن‌ها تمایل خواهند داشت تا این قیمت‌ها را در نرخی ثابت نگه دارند. سرمایه‌گذار قبول می‌کند که اگر قیمت قهوه به‌سطحی زیر سطح این نرخ برسد، او مابه‌التفاوت را به کشاورز پرداخت خواهد کرد.
اگر قیمت قهوه به‌سطحی بالاتر از سطح قیمتی کنونی برسد، سرمایه‌گذار سودهایی که کسب کرده است را نگه می‌دارد. برای شرکت روستر، اگر قیمت دانه‌های قهوه سبز در سطحی بالاتر از سطح توافق شده برود، سرمایه‌گذار مابه‌التفاوت را به شرکت روستر می‌پردازد و این شرکت دانه‌های قهوه را با نرخ از پیش تعیین‌شده دریافت خواهد کرد. اگر قیمت دانه‌های سبز قهوه از آنچه پیش‌تر توافق شده بود پایین‌تر باشد، شرکت روستر مبلغ از پیش تعیین‌شده را به کشاورز خواهد پرداخت. سرمایه‌گذار در این حالت کسب سود می‌نماید.