یورودلار
دوره مقدماتی جلسه نهم
یورودلار چیست؟
واژه یورودلار اشاره به ارزهای تخصیص داده شده ایالات متحده آمریکا به بانک‌های کشورهای خارجی و یا شعبه‌های خارجی بانک‌های آمریکایی دارد. به دلیل نگهداری شدن این ارزها در خارج از ایالت متحده، یورودلارها مشمول قوانین هیأت بانک مرکزی آمریکا (Federal Reserve Board) نمی‌شوند، که این قوانین شامل قوانین تصویب‌شده توسط بانک مرکزی می‌باشد. دلارهای تخصیص داده شده‌ای که تحت قوانین بانک‌های آمریکایی نگهداری نمی‌شوند تقریباً به‌طور خاص در اروپا نگهداری می‌شوند، و به همین سبب به آن‌ها نام یورودلار را داده‌اند. همچنین از این ارزها در شعبه‌هایی واقع در باهاما و جزایر کایمن نیز نگهداری می‌شود.
مبانی یورودلار
به‌علت رها بودن از هرگونه مقرراتی، سپرده‌های یورودلاری باید مقدار بهره بالاتری را بپردازند. مکان ذخیره شدن آن‌ها نیز باعث می‌شود تا آن‌ها در برابر ریسک‌های سیاسی و اقتصادی کشوری که آن‌ها را نگهداری می‌کند آسیب‌پذیر باشند. با این وجود، بیشتر شعبه‌هایی که این وجوه در آن‌ها نگهداری می‌شوند در مکان‌های بسیار امن و باثباتی قرار دارند.
تاریخچه یوردلار
بازار یورودلار به بازه زمانی بعد از جنگ جهانی دوم برمی‌گردد. بیشتر اروپا توسط جنگ نابود شده بود، و ایالات متحده مبالغی را تحت عنوان طرح مارشال (Marshall Plan) برای کمک به بازسازی دوباره به کشورها وام می‌داد. این خود باعث ایجاد چرخه‌ای بزرگ از دلارها در سرزمین‌های خارجی شد، و شاهد توسعه یک بازار جدا و با قوانین مقرراتی کمتری برای این ارزها بودیم. برخلاف وجوهی که در داخل ایالات متحده آمریکا نگهداری می‌شوند، این وجوه توسط قوانین بانک مرکزی آمریکا تحت تأثیر قرار نمی‌گیرند. همچنین این وجوه توسط شرکت بیمه وجوه فدرال (Federal Deposit Insurance Corporation – FIDC Insurance) ایمن نشده‌اند. این خود موجب به‌وجود آمدن نرخ بهره بالاتر برای یورودلارها می‌شود. بسیاری از بانک‌های آمریکایی در شعبه‌های خارجی خود، به‌خصوص در مناطق کارائیبی قرار دارند و یورودلارها را به‌عنوان پول قبول می‌کنند. بانک‌های اروپایی نیز در این بازار فعال هستند. این تراکنش‌ها برای شعبه‌های کاراییبی بانک‌های آمریکایی به‌طور کلی توسط معامله‌گرانی که در اتاق‌های معاملاتی ایالات متحده قرار دارند انجام می‌شود، و پول مدنظر به‌عنوان یک وام داخلی و یا برای انجام شدن عملیات‌های بین‌المللی قرض داده می‌شود.
بازارهای یورودلار یکی از بزرگترین بازارهای سرمایه جهان می‌باشد. این بازارها نیاز به یک عرضه مستمر از سوی سپرده‌دهندگان دارند. این سپرده‌دهندگان پول‌هایشان را در بانک‌های خارجی قرار داده‌اند. این بانک‌های یورودلاری ممکن است مشکلاتی را در خصوص نقد کردن وجوه در صورت کاهش سطوح عرضه سپرده‌ها داشته باشند.
قیمت‌گذاری یورودلارها و اندازه آن‌ها
سپرده‌ها به‌صورت شبانه تا به مدت یک هفته توسط نرخ تعیین شده بانک مرکزی ایالت متحده آمریکا ارزش‌گذاری می‌شوند. قیمت‌ها برای سپرده‌هایی با تاریخ سررسید بلندمدت‌تر برحسب نرخ پیشنهادی بین بانکی لندن (London interbank offered rate – LIBOR) تعیین می‌شوند. سپرده‌های یورودلار حجم‌های بالایی دارند، آن‌ها توسط طرف قرارداد حرفهای با حداقل مقدار صدهزار دلار و تا حداکثر مقدار پنج‌میلیون دلار تعیین می‌گردند. هر چند برای یک بانک، قبول کردن سپرده‌های 500 میلیون دلاری طی یک روز نیز موضوع غریبی نیست. مطالعه‌ای که توسط بانک مرکزی آمریکا در سال 2014 انجام شد نشان داد که حجم میانگین روزانه این بازار در حدود 140 میلیارد دلار است.
سررسیدهای یورودلار
بیشتر تراکنش‌های یورودلار به‌صورت شبانه انجام می‌شوند، این بدین معنی است که آن‌ها در روز تجاری بعدی به تاریخ سررسید خود می‌رسند. با وجود روزهای تعطیل، یک تراکنش انجام شده شبانه ممکن است حتی تا چهار روز به‌طول بیانجامد. تراکنش‌ها معمولاً در همان روزی که اعمال می‌شوند شروع می‌گردند و پول نیز بین بانک‌های دوطرف توسط سیستم فد وایر (Fedwire) و سیستم چیپس (CHIPS system) انجام می‌شود. مبادلات یورو دلار با تاریخ‌های سررسید بیشتر از شش ماه معمولاً تحت عنوان سندهای رسمی سپرده‌گذاری (Certificates of deposit – CD’s) انجام می‌شوند. که آن‌ها خود دارای یک بازار ثانویه محدود می‌باشند.
نکات کلیدی:
- یورودلار اشاره به حساب‌های دلاری تخصیص داده شده به بانک‌های خارجی و یا شعب خارجی بانک‌های آمریکایی می‌باشد.
- بازار یورودلار از بزرگترین بازارهای سرمایه جهان و شامل ابزارهای دقیق و پیچیده مالی می‌باشد.
برای دیدن جلسه آموزشی قبلی لینک را دنبال نمایید.
برای دیدن جلسه آموزشی بعدی لینک را دنبال نمایید.